MICHAEL C. BUSH
Michael C. Bush là Giám đốc điều hành của công ty tư vấn và nghiên cứu SaaS Great Place to Work (www.greatplacetowork.com). Michael là thành viên của Hội đồng Kinh doanh Nhà Trắng của Tổng thống Barack Obama. Ông là tác giả của cuốn sách Một Nơi Tuyệt Vời Để Làm Việc Cho Tất Cả Mọi Người: Tốt hơn cho Doanh nghiệp, Tốt hơn cho Mọi người, Tốt hơn cho Thế giới (A Great Place to Work For All: Better for Business, Better for People, Better for the World)
TỔ CHỨC CỦA TÔI, công ty tư vấn và nghiên cứu Great Place to Work, đã dành hơn hai thập kỷ để nghiên cứu và tôn vinh những nơi làm việc tốt nhất trên thế giới. Kể từ năm 1998, chúng tôi đã đưa ra danh sách Fortune 100 Best Companies to Work For hàng năm cũng như các danh sách nơi làm việc tốt nhất khác. Chúng tôi hoạt động tại hơn 50 quốc gia và mỗi năm cuộc khảo sát Chỉ số Niềm tin của chúng tôi nắm bắt được quan điểm của khoảng 10 triệu nhân viên trên toàn cầu. Chúng tôi, cùng với các học giả khác, đã ghi lại cách 100 Công Ty Tốt Nhất vượt trội hơn các đồng nghiệp về lợi nhuận, tăng trưởng doanh thu, hiệu suất cổ phiếu và các biện pháp kinh doanh quan trọng khác.
Nhưng chúng ta cũng thấy một sự thay đổi sang một kỷ nguyên mới — một biên giới mới trong kinh doanh. Lãnh thổ phần lớn chưa được khám phá này là về việc phát triển từng cm tiềm năng của con người để các doanh nghiệp có thể phát huy hết tiềm năng của họ. Để làm được những điều đó, những Nơi Làm Việc Tốt Nhất biết rằng họ phải tạo ra một nền văn hóa nổi bật cho tất cả mọi người, bất kể họ là ai hay họ làm gì cho tổ chức. Những nơi làm việc tốt nhất phải xây dựng cái mà chúng ta gọi là Nơi làm việc tuyệt vời cho tất cả mọi người.
Các công ty này có những nhân sự ở khắp các phòng ban, những người luôn tin tưởng các nhà lãnh đạo của họ, tự hào về công việc của họ và yêu thích đồng nghiệp của họ — ba yếu tố cốt lõi của một nơi làm việc tuyệt vời. Các tổ chức mới nổi này phát triển và hỗ trợ các nhà lãnh đạo hướng tới tư duy và cách tiếp cận phụng sự — nghĩa là họ nuôi dưỡng các nhà lãnh đạo phụng sự, những người tạo ra nền văn hóa nơi tất cả mọi người cảm thấy được tin tưởng, trao quyền, hỗ trợ và đối xử công bằng.
Trong những công ty này, các nhà lãnh đạo từ bỏ cách điều hành chuyên quyền, mệnh lệnh và kiểm soát đã thống trị văn hóa kinh doanh trong thế kỷ XX. Nhờ chuyển sang lãnh đạo phụng sự, nhân viên cấp thấp trải nghiệm nhiều niềm đam mê hơn về công việc, cộng tác nhiều hơn và tham gia vào các hành vi đổi mới thúc đẩy doanh nghiệp. Những nhà lãnh đạo này cũng bác bỏ những gì đã là thông lệ quản lý phổ biến trong nhiều thập kỷ: tuyên bố con người là tài sản lớn nhất của bạn nhưng thực sự chỉ đánh giá giá cao khoảng 10% hoặc hơn ở những vị trí cấp cao của công ty. Cách tiếp cận theo chủ nghĩa tinh hoa đó đối với kinh doanh bỏ quên tiềm năng của con người trên bàn, cuối cùng làm thất vọng những cá nhân làm việc ở đó cũng như chính doanh nghiệp.
Ngược lại, các nhà lãnh đạo của các công ty được xác định là Nơi Làm Việc Tuyệt Vời Cho Tất Cả Mọi Người đánh giá cao và phát triển tài năng của tất cả mọi người ở mọi cấp độ trong tổ chức — từ phòng nồi hơi dưới tầng hầm đến tầng thượng cấp cao.
Lãnh đạo phụng sự trông như thế nào tại một công ty được xác định là Nơi Làm Việc Tuyệt Vời Cho Tất Cả Mọi Người? Họ có 05 đặc điểm nổi bật:
• Tin tưởng ở cấp cao nhất. Các nhà lãnh đạo tại Nơi Làm Việc Tuyệt Vời Cho Tất Cả Mọi Người thiết lập mối quan hệ tin cậy trong đội ngũ điều hành của họ. Họ biết lãnh đạo phụng sự chỉ hiệu quả và bền vững khi người điều hành có thể hoàn toàn tin tưởng vào những người mà họ làm việc cùng. Nếu không có mức độ tin cậy cao, người lãnh đạo không thể khiêm tốn phụng sự và vị tha hỗ trợ mọi người. Tư duy đáng tin cậy mà các nhà lãnh đạo phụng sự cần duy trì chỉ có thể thực hiện được khi nhà lãnh đạo được bao quanh bởi những người mà họ coi là rất đáng tin cậy, luôn tôn trọng và công bằng với mọi người xung quanh. Người lãnh đạo, tất nhiên, phải được nhìn nhận theo một cách đồng nhất với nhau. Niềm tin ở cấp cao nhất là bước đầu tiên để trở thành một nhà lãnh đạo phụng sự. Chúng tôi thấy rằng công việc khó khăn liên quan đến bước này thường bị lảng tránh bởi lý do “nhưng người đó là một cá nhân có thành tích xuất sắc mà”. Nhưng khi lảng tránh bước đầu tiên này, nó dẫn đến việc một nhà lãnh đạo phụng sự là một nhà lãnh đạo phụng sự đối với một số người chứ không phải tất cả.
• Một tư duy tin tưởng hào phóng. Các nhà lãnh đạo tại Nơi Làm Việc Tuyệt Vời Cho Tất Cả Mọi Người tin tưởng mọi người nói chung. Họ nhìn những người khác trong tổ chức qua lăng kính là ly nước đầy một nửa thay vì một ly nước cạn mộ nửa. Họ mở rộng niềm tin cho một số lượng lớn người, bao gồm những người ở tuyến đầu và cả những người có thể không giống với họ. Và họ mở rộng sự tin cậy một cách sâu sắc. Điều đó không có nghĩa là những nhà lãnh đạo này ngây thơ – họ sẽ không tha thứ cho những sai lầm tương tự vô tận. Khi đồng đội gặp thất bại, họ luôn chọn cho mình tâm thế tò mò hơn là lên án. Họ có một niềm tin vĩnh cửu rằng mọi người trong tổ chức đều có thể phát triển và luôn mong muốn làm những điều đúng đắn. Đây là một tư duy được tóm tắt bởi Jim Goodnight, Giám đốc điều hành của công ty phần mềm SAS Institute, một công ty lâu năm trong danh sách Fortune 100 Best: “Nếu bạn đối xử với nhân viên của mình như thể họ có thể tạo ra sự thay đổi khác biệt, họ sẽ làm được.”
• Sức mạnh phi tập trung. Các nhà lãnh đạo tại Nơi Làm Việc Tuyệt Vời Cho Tất Cả Mọi Người cho phép mọi người làm việc tự chủ và để mọi người cùng tham gia trong việc ra quyết định. Họ biết mọi người cần có quyền hạn đáng kể trên công việc để phát huy hết tiềm năng của mình. Ở đây không có chỗ cho quản trị chi li, tiểu tiết. Ngoài việc cung cấp cho nhân viên quyền tự chủ trong các công việc hàng ngày, các nhà lãnh đạo tại các công ty này còn tích cực tìm kiếm ý kiến đóng góp và phản hồi của mọi người về các vấn đề từ các dự án đến chiến lược tổ chức. Các nhà lãnh đạo trong các cơ sở này không thoái thác quyền lực của họ. Trên thực tế, sự tôn trọng mà họ thể hiện với nhân viên — tính dễ bị tổn thương của họ trong việc chia sẻ quyền hạn — làm tăng ảnh hưởng của chính họ ngay cả khi những người khác có tiếng nói.
Công ty xây dựng TDIndustries, một công ty trụ cột trong danh sách Best Fortune 100, nắm bắt được sự khôn ngoan của việc trao quyền cho nhân viên kết hợp với các nguyên tắc trong giao tiếp: “Không có cấp bậc trong phòng”, “Mọi người đều tham gia — không ai thống trị” và “Hãy lắng nghe như một đồng minh”.
• Hỗ trợ quan tâm. Các nhà lãnh đạo tại các công ty được xác định là Nơi Làm Việc Tuyệt Vời Cho Tất Cả Mọi Người chăm sóc cho nhân viên của họ. Lãnh đạo quan tâm, hỗ trợ nhân viên như những con người toàn diện, khích lệ hạnh phúc của họ cả trong và ngoài công việc. Điều này bắt đầu bằng việc xem nhân viên như những con người, tạo ra các cơ hội đào tạo và phát triển, và bao gồm các lợi ích như bảo hiểm y tế.
Trong khi các nhà lãnh đạo phụng sự trong quá khứ có thể được thúc đẩy bởi ý thức trách nhiệm, thì ngày nay, rất nhiều chứng cứ khoa học ủng hộ cho một trái tim bao dung, yêu thương, tốt bụng. Ví dụ, Google đã phát hiện ra rằng an toàn tâm lý là yếu tố quan trọng trong các đội hiệu quả nhất của mình. Trong khi đó, nghiên cứu của riêng chúng tôi đã phát hiện ra rằng một cộng đồng biết quan tâm lẫn nhau là một trong những động lực mạnh mẽ nhất thúc đẩy tăng trưởng doanh thu tại các nơi làm việc vừa và nhỏ với nền văn hóa tin cậy cao. Chúng tôi cũng đã phát hiện ra rằng sự khác biệt chính trong công việc giữa người da trắng và sắc dân thiểu số là liệu nhân viên có nhận thấy được môi trường quan tâm lẫn nhau hay không.
• Công bằng có chủ ý. Các nhà lãnh đạo tại Nơi Làm Việc Tuyệt Vời Cho Tất Cả Mọi Người làm việc có chủ ý để đối xử công bằng với tất cả mọi người. Họ biết rằng sự công bằng là cốt lõi của trải nghiệm của nhân viên. Đây là trọng tâm của các mối quan hệ đáng tin cậy, đóng vai trò là nền tảng để trao quyền cho nhân viên đưa ra quyết định và rất quan trọng đối với những người cảm thấy được chăm sóc thực sự. Công bằng là một khái niệm đơn giản. Nhưng không dễ để các nhà lãnh đạo đạt được — đặc biệt là trong các tổ chức lớn, phức tạp. Đối xử công bằng trong tiền lương và các vấn đề khác không nhất thiết phải được đối xử bình đẳng, với các cấp độ công việc và trách nhiệm khác nhau. Sự kiên trì, can đảm và sáng tạo là cần thiết để thay đổi một hệ thống kinh tế xã hội mà trong lịch sử là không công bằng. Nhưng Nơi Làm Việc Tốt Nhất đã đạt được tiến bộ đáng kể trong hai mươi năm qua, theo kết quả từ Khảo sát Nhân viên về Chỉ số Niềm tin của chúng tôi. Xếp hạng công bằng của nhân viên đã cải thiện 22% ở Top 100 công ty tốt nhất từ năm 1998 đến năm 2017, vượt xa bốn khía cạnh khác tại nơi làm việc mà chúng tôi đo lường (sự tôn trọng, uy tín, niềm tự hào và tình bạn thân thiết).
Phụng sự con người, phụng sự tổ chức
Các nhà lãnh đạo tại Nơi Làm Việc Tốt Nhất hình thành đội ngũ điều hành có độ tin cậy cao, những người tin tưởng mọi người, chia sẻ quyền lực, quan tâm đến nhân viên và nỗ lực phấn đấu vì sự công bằng và phụng sự tốt cho nhân viên. Họ cũng phụng sự cho tổ chức của họ. Nghiên cứu của chúng tôi về 100 Công ty Tốt Nhất cho thấy các công ty được xác định là Nơi Làm Việc Tuyệt Vời phát triển nhanh hơn so với các đối thủ cạnh tranh của họ. Khi nghiên cứu 100 Công ty tốt nhất cùng với các công ty ứng cử viên không chiến thắng cho năm 2017, chúng tôi phát hiện ra rằng một tổ chức càng nhất quán về các yếu tố chính liên quan đến đổi mới, hiệu quả lãnh đạo và niềm tin vào nơi làm việc, thì càng có nhiều khả năng nó sẽ vượt trội hơn các đồng nghiệp khi nói đến tăng trưởng doanh thu. Điểm số của Nơi Làm Việc Tốt Nhất là thước đo tổng hợp về mức độ nhất quán mà nhân viên đánh giá nơi làm việc của họ dựa trên các số liệu liên quan đến đổi mới, hiệu quả lãnh đạo và sự niềm tin, bất kể họ là ai và họ làm gì trong tổ chức. Các công ty nằm trong top 25% về các chỉ số này có chỉ số tăng trưởng doanh thu cao gấp ba lần so với các công ty ở ở nhóm 25% thấp nhất phía dưới.
Để xem cách lãnh đạo phụng sự tập trung vào sự công bằng được đền đáp cho tất cả các bên, hãy xem xét khoản đầu tư 3 triệu đô la mà Giám đốc điều hành Marc Benioff của Salesforce.com và nhóm của ông đã thực hiện để giải quyết sự bất bình đẳng về lương theo giới vào năm 2015. Cùng với một loạt các nỗ lực bình đẳng khác tại công ty phần mềm để làm cho tất cả nhân viên cảm thấy được đánh giá đầy đủ và là một phần của tổ chức, động thái này đã gặt hái được kết quả:
Tốt hơn cho tổ chức
Salesforce đang trở thành ngọn hải đăng cho những người phụ nữ tài năng trong lĩnh vực công nghệ và đang tận hưởng thành quả của một lực lượng lao động gắn bó trọn vẹn hơn. Tỷ lệ nhân viên nữ nói rằng họ muốn làm việc tại Salesforce trong một thời gian dài đã tăng từ 85% vào năm 2014 lên 93% vào năm 2016. Ngoài ra, 92% nhân viên nữ trong năm 2016 cho biết mọi người mong muốn được làm việc tại Salesforce, tăng từ 85% vào năm 2014. Không có gì đáng ngạc nhiên, công ty đã phát triển nhanh hơn các đối thủ của mình.
Tốt hơn cho mọi người.
Với sự thúc đẩy công bằng lương, phụ nữ tại Salesforce có trải nghiệm làm việc tốt hơn và tất cả nhân viên đều cảm thấy tự hào hơn về chủ nhân của họ. Năm 2014, 84% phụ nữ tại Salesforce cảm thấy mức lương là công bằng tại công ty, so với 91% nam giới. Đến năm 2016, tỷ lệ phụ nữ nhận thức được mức lương của họ là công bằng đã tăng lên 90%. Việc tập trung vào việc cải thiện vị trí cho phụ nữ không khiến đàn ông cảm thấy bị bỏ rơi — 91 % nam giới tiếp tục tin rằng mọi người được trả lương công bằng. Và đối với cả hai giới, vào năm 2016 mức độ tự hào đã tăng lên đến mức rất cao là 97%, cả nam và nữ cho biết họ cảm thấy tự hào khi nói với người khác rằng họ làm việc tại Salesforce.
Tốt hơn cho thế giới.
Những nhân viên hạnh phúc của Salesforce về nhà để trở thành cha mẹ, bạn bè và hàng xóm tốt hơn, cống hiến hào phóng cho cộng đồng. Trong bối cảnh sáng kiến tạo công bằng lương và tập trung chủ yếu vào thực hành chánh niệm như một cách để ngăn ngừa căng thẳng, tỷ lệ nhân viên đánh giá Salesforce là “nơi làm việc lành mạnh về mặt tâm lý và cảm xúc” đã tăng từ 83% vào năm 2014 lên 89% vào năm 2016. Ngoài ra, Salesforce vận hành mô hình từ thiện tích hợp 1-1-1, qua đó đóng góp 1% vốn chủ sở hữu, sản phẩm và thời gian của nhân viên trở lại cộng đồng. Là một phần của nỗ lực đền đáp đó, công ty đã quyên góp hơn 137 triệu đô la tài trợ kể từ khi được thành lập vào năm 1999.
Làm Việc với tư cách là Nhà Thờ
Salesforce, cũng như hầu hết các tổ chức mà chúng tôi làm việc cùng, về bản chất là thế tục. Nhưng các nhà lãnh đạo của các công ty xây dựng Nơi Làm Việc Tuyệt Vời Cho Tất Cả hành động phù hợp với truyền thống đức tin vĩ đại, bất kể tôn giáo cá nhân hay tín ngưỡng tâm linh. Họ thể hiện sự khiêm tốn, nâng cao những người ít quyền lực nhất và đối xử với tất cả mọi người với sự tôn trọng phẩm giá. Trên thực tế, những nhà lãnh đạo này biến công việc thành một loại nhà thờ. Nơi Làm Việc Tuyệt Vời Cho Tất Cả mang lại những điều tốt nhất cho mọi người với tư cách cá nhân và là thành viên của cộng đồng nhân văn. Ví dụ, chúng tôi đã ghi lại cách các nhân viên tại Top 100 những công ty tốt nhất cảm thấy mức độ đoàn kết và kết nối ngày càng tăng với các đồng nghiệp trong suốt hai thập kỷ qua.
Thế giới rất cần nhiều công ty này hơn — những công ty có thể giúp hàn gắn sự chia rẽ về kinh tế, xã hội và chính trị đã xuất hiện trong những thập kỷ gần đây. Những Nơi Tuyệt Vời Để Làm Việc Cho Tất Cả Mọi Người có thể hoạt động như những tổ chức phụng sự, như quan niệm của tác giả Robert K. Greenleaf: “Nếu một xã hội tốt đẹp hơn được xây dựng, một xã hội công bằng và yêu thương hơn, một xã hội mang lại cơ hội sáng tạo lớn hơn cho người dân, khi đó khóa học cởi mở nhất chính là nâng cao cả năng lực phụng sự và hiệu suất phụng sự của chính các tổ chức lớn hiện có bằng sức mạnh tái sinh mới hoạt động bên trong họ.”
Tại công ty của chúng tôi, Nơi Làm Việc Tốt Nhất, chúng tôi có tầm nhìn tương tự như Greenleaf. Sứ mệnh của chúng tôi là “xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn bằng cách giúp các tổ chức trở thành Nơi Làm Việc Tuyệt Vời Cho Tất Cả Mọi Người”. Các nhà lãnh đạo phụng sự là cần thiết trong các tổ chức này. Xem Những Nơi Tuyệt Vời Để Làm Việc Cho Tất Cả Mọi Người là con đường phía trước cho kinh doanh, chúng tôi hy vọng rằng ngày càng nhiều nhà lãnh đạo trước tiên sẽ coi mình là Người Phụng Sự; rằng những nhà lãnh đạo này sẽ thiết lập niềm tin vào nhóm của họ, đó là bước đầu tiên quan trọng; và rằng những nhà lãnh đạo này sẽ đặt mình vào con đường phụng sự cho một tương lai tốt đẹp hơn.
Ma Tiến Tới (Mr. Happy) dịch từ Servant Leadership in Action